[vc_row][vc_column][vc_column_text]
Od 18 października 2015 r. wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw.
Uchwalona ustawa ma na celu przede wszystkim wyeliminowanie z prawa spadkowego fikcji prawnej prostego przejęcia spadku, przyjmowanej w sytuacji, gdy spadkobierca nie złożył w wyznaczonym terminie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, czego konsekwencją była nieograniczona odpowiedzialność za długi spadkowe.
Dotychczasowe prawo stanowi, że spadkobiercy mogą odpowiadać za długi zmarłego, o których wcześniej nie wiedzieli. Głównym założeniem nowelizacji jest, by – co do zasady – zamiast dziedziczyć spadek z wszystkimi długami zmarłego, spadkobierca odpowiadał za nie tylko do wysokości przejętego majątku. W języku prawniczym nazywa się to odpowiedzialnością „z dobrodziejstwem inwentarza”.
Przed zmianą zasada była taka, że jeśli spadkobierca nie złoży w ciągu sześciu miesięcy oświadczenia o odrzuceniu spadku albo innej formie jego przyjęcia, to wraz z majątkiem przejmuje pełną, nieograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe – także te, o których np. wcześniej nie wiedział. Jest to tzw. proste przyjęcie spadku.
Po zmianie spadkobierca automatycznie będzie odpowiadał za długi zmarłego tylko do wysokości przejętego majątku. Natomiast żeby przejąć spadek wprost albo go odrzucić, trzeba będzie złożyć oświadczenie.
Podstawowym sposobem dziedziczenia, w razie braku oświadczenia spadkobiercy, będzie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co spowoduje ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe.
Oprócz zmiany zasadniczej drogi przejmowania spadków, w ustawie zapisano też m.in. zmianę zasad ustalania stanu majątku spadkowego – co ma podstawowe znaczenie w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Obecnie majątek ten ustala komornik sądowy, sporządzając spis inwentarza, co dla spadkobierców oznacza koszty, ponieważ komornik korzysta z usług rzeczoznawców.
Nowa ustawa stanowi, że spadkobiercy sami będą mogli składać – w sądzie lub u notariusza – wykaz inwentarza, według wzoru ustalonego przez ministra sprawiedliwości. „Spis inwentarza, który sporządza komornik, pozwalać będzie wierzycielom spadkodawcy weryfikować sporządzane przez spadkobierców wykazy inwentarza (…). Natomiast w razie niekwestionowania przez wierzycieli sporządzonego wykazu, możliwe będzie uniknięcie sporządzenia spisu inwentarza i związanych z tym kosztów” – zaznaczono w uzasadnieniu uchwalonej w piątek ustawy.
Ponadto uchwalona ustawa m.in.:
poszerza krąg podmiotów upoważnionych do występowania w charakterze pełnomocnika strony w postępowaniu cywilnym o dalszych wstępnych (obok rodziców),
wyłącza spod egzekucji sumy przyznane skarżącemu na mocy orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka tytułem słusznego zadośćuczynienia na podstawie art. 41 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Podstawa prawna:
USTAWA z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 75/2015, poz. 539).
USTAWA z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43/1964, poz. 296, z późn. zm.).
USTAWA z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16/1964, poz. 93, z późn. zm.).
USTAWA z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167/2005, poz. 1398, z późn. zm.).
USTAWA z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 24/1966, poz. 151, z późn. zm.).
USTAWA z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej(Dz. U. Nr 9/1984, poz. 34, z późn. zm.).
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]