Od 7 kwietnia 2017 r. wchodzi w życie ustawa o związku metropolitalnym w województwie śląskim.

Uchyla ona wcześniejszą ustawę z dnia o związkach metropolitalnych i dotyczy wyłącznie utworzenia związku metropolitalnego w województwie śląskim. Ustawa określa zasady i tryb tworzenia oraz zasady funkcjonowania związku metropolitalnego.

Obszar przyszłego związku metropolitalnego zamieszkiwać będzie co najmniej 2.000.000 mieszkańców.

Utworzenie związku nastąpi na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów wydanego na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Minister sporządzi wniosek na podstawie wniosku Rady Miasta Katowice, który zostanie mu przekazany za pośrednictwem wojewody śląskiego.

Utworzenie związku wymagać będzie pozytywnej opinii co najmniej 70% gmin, które mają wejść w skład związku metropolitalnego. Opuszczenie związku przez gminę nie jest przewidziane. Zmiana granic związku może polegać wyłącznie na przyłączeniu doń nowych gmin.

Rozporządzenie Rady Ministrów o utworzeniu związku zostanie wydane do dnia 30 czerwca. Realizację zadań związek rozpocznie z dniem 1 stycznia roku następnego.

Związek metropolitalny wykonywać będzie zadania publiczne w zakresie:

• kształtowania ładu przestrzennego;
• rozwoju społecznego i gospodarczego obszaru związku metropolitalnego;
• planowania, koordynacji, integracji oraz rozwoju publicznego transportu zbiorowego, w tym transportu drogowego, kolejowego oraz innego transportu szynowego, a także zrównoważonej mobilności miejskiej;
• metropolitalnych przewozów pasażerskich;
• współdziałania w ustalaniu przebiegu dróg krajowych i wojewódzkich na obszarze związku metropolitalnego;
• promocji związku metropolitalnego i jego obszaru.

Związek metropolitalny będzie mógł także realizować zadania publiczne należące do zakresu działania gminy, powiatu lub samorządu województwa lub koordynować realizację tych zadań na podstawie porozumienia zawartego z jednostką samorządu terytorialnego lub ze związkiem jednostek samorządu terytorialnego.

Pełnomocnikiem do spraw utworzenia związku metropolitalnego będzie prezydent miasta Katowice.

Podstawa prawna:

USTAWA z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim (Dz. U. Nr 69/2017, poz. 730).

USTAWA z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. Nr 216/2006, poz. 1584, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 33/2016, poz. 198, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 64/2016, poz. 446, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. Nr 70/2016, poz. 486, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 106/2016, poz. 778, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. Nr 110/2016 r. poz. 814, z późn. zm.).

USTAWA z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. Nr 226/2016 r. poz. 1867, z późn. zm.).

Niektóre definicje ustawy:

Związek metropolitalny – zrzeszenie gmin województwa śląskiego, charakteryzujących się istnieniem silnych powiązań funkcjonalnych oraz zaawansowaniem procesów urbanizacyjnych, położonych na obszarze spójnym pod względem przestrzennym, który zamieszkuje co najmniej 2.000.000 mieszkańców.