Nowelizacja rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Od 1 stycznia 2018 r. wchodzi w życie nowelizacja rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Nowela wprowadza bardzo wiele zmian w tych kwestiach. Najważniejsze zmiany objęte regulacją to:

• Wprowadzono definicję działki budowlanej, która koresponduje z definicją działki budowlanej w rozumieniu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
• Wprowadzono pojęcie parkingu oraz aneksu kuchennego.
• Wprowadzono możliwości sytuowania budynku w odległości 1,5 m od granicy działki budowlanej albo w granicy, jeśli miejscowy plan przewiduje taką możliwość (tzn. dopuszcza albo nakazuje). Dotychczasowa praktyka pokazywała, że nawet jeśli w mpzp istniał zapis o dopuszczeniu sytuowania budynków w odległości 1,5 m albo w granicy, inwestor musiał występować z wnioskiem o odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych. Takie sytuacje nie powinny mieć miejsca. Dzięki zmianie nie będzie potrzebne odstępstwo od przepisów.
• Dopuszczono budowę budynku w granicy działki na styku z innym budynkiem jako możliwość występującą nie tylko w zabudowie jednorodzinnej, ale we wszelkiego rodzaju zabudowie (dotychczasowy przepis § 12 ust. 3 pkt 2 przeniesiono do ust. 2a i rozszerzono o inne rodzaje zabudowy). Należy bowiem zauważyć, iż dotąd dobudowa nowego budynku do ślepej ściany stojącej na granicy działki była podstawowym procesem urbanistycznym. Dobudowa taka powinna być dozwolona z mocy prawa i nie może być ograniczana wyłącznie do zabudowy jednorodzinnej.
• Dopuszczono lokalizację w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej budynku gospodarczego lub garażu bezpośrednio przy granicy działki budowlanej lub w odległości nie mniejszej niż 1,5 m ścianą bez okien lub drzwi – w przypadku budynku o długości 6,5 m (dotychczas 5,5 m), z uwagi na fakt, iż garaż powinien być wykonany zgodnie z zasadami sztuki projektowej oraz z uwagi na konieczność stosowania grubszych ścian zewnętrznych.
• Pochylnię przeznaczoną dla osób niepełnosprawnych zwolniono z wymagań w zakresie odległości do granicy z sąsiednią działką budowlaną.
• Biorąc pod uwagę wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 24.07.2013 r., znak: RPO-728520-IV/13/AT, dotyczące regulacji w zakresie dostępności obiektów budowlanych dla osób niepełnosprawnych, z wymogu dostępności dla osób niepełnosprawnych zwolniono budynki zlokalizowane na terenach zamkniętych, z wyjątkiem budynków użyteczności publicznej.
• Zmieniono odległości parkingów dla samochodów osobowych, związane z ilością stanowisk postojowych.
• Określono odległości od okien i granicy działki budowlanej do parkingów dla samochodów innych niż osobowe, np. ciężarowych. Dotąd w rozporządzeniu brak było regulacji określających warunki sytuowania jak również wymiarowania stanowisk postojowych dla samochodów ciężarowych. Dlatego też, przepisy przedmiotowego projektu zostały dostosowane do regulacji dotyczących wymiarów stanowisk postojowych innych niż dla samochodów osobowych dla niepełnosprawnych, określonych w pkt 5.2.4 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach.
• Wskazano możliwość sytuowania w zabudowie jednorodzinnej niezadaszonych parkingów składających się z jednego albo dwóch stanowisk postojowych dla samochodów osobowych, bez zachowania minimalnych odległości od granicy działki (pod warunkiem, że stykają się z parkingami na sąsiedniej działce). Niniejszy przepis ma na celu poprawę warunków parkingowych dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych, w przypadku gdy miejsca postojowe będą się stykać z niezadaszonymi parkingami na działce sąsiedniej i będą obsługiwać budynek mieszkalny przy którym się znajdują. Umożliwiono sytuowanie parkingów (składających się z maksymalnie 2 stanowisk postojowych na jedno mieszkanie w budynku mieszkalnym jednorodzinnym) bez zachowania odpowiednich odległości od okien w przypadku budynków mieszkalnych jednorodzinnych.
• Dopuszczono zbliżenie miejsc postojowych dla samochodów, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, bez ograniczeń do okien ludzi innych budynków. Dotychczas należało zachować odległość 5 m.
• Wprowadzono zmiany dotyczące miejsc gromadzenia odpadów stałych, z uwagi na pojawienie się w polskich miastach nowego systemu gromadzenia odpadów komunalnych, a co za tym idzie wielu zapytań dotyczących wymagań, jakim powinny odpowiadać.
• Wprowadzono dopuszczenie, aby w zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej można było sytuować miejsca gromadzenia odpadów bez zachowania odpowiednich odległości – dotąd trzeba było zachować odległość 2 m od granicy działki i 3 m od okien.
• Usunięto przepis dotyczący sytuowania trzepaków przy budynkach wielorodzinnych, z uwagi na dezaktualizację tego przepisu.
• W przepisach dotyczących nasłonecznienia zrezygnowano ze wskazania konkretnych dni, odnosząc się jedynie do pojęcia „równonocy” oraz dookreślono odniesienie interwału czasowego do sprecyzowanego systemu – czasu strefowego, które pozwoli usunąć rozbieżności interpretacyjne w tym zakresie i niejako zryczałtuje różnice występujące pomiędzy rzeczywistym czasem słonecznym a czasem zegarowym.
• Usunięto zapis dotyczący regulowania kubatury łazienki, gdyż w przypadku zastosowania konkretnych rozwiązań, wymagania wynikają z przepisu szczególnego tj. § 172.
• Dodano wyłączenie dla budynków obsługi bankowej, handlu lub usług o pow. użytkowej do 100 m² włącznie z konieczności urządzania w nich ustępów ogólnodostępnych.
• W budynkach: gastronomii lub handlu lub usług o powierzchni użytkowej powyżej 1000 m² a także stacji paliw o powierzchni powyżej 100 m², z wyłączeniem stacji zlokalizowanych na terenach zamkniętych, nałożono obowiązek zapewnienia wydzielonego pomieszczenia przystosowanego do karmienia i przewijania dzieci.
• Usunięto konieczność przewidzenia w łazience miejsca zainstalowania automatycznej pralki domowej, a także usytuowania pojemnika na brudną bieliznę. Od czasu kiedy powstał niniejszy przepis sposób w jaki ludzie korzystają z pralek, jak i kiedy robią pranie zmienił się. Pralki często umieszczane są w wydzielonych pomieszczeniach specjalnie do tego przeznaczonych, niekoniecznie w łazience, dlatego też wprowadzono regulację ogólną, mówiącą, że w mieszkaniu należy przewidzieć miejsce umożliwiające zainstalowanie automatycznej pralki domowej – do właściciela mieszkania będzie należała decyzja, gdzie i czy pralka będzie umieszczona.
• Usunięto wymagania dotyczące elementów wyposażenia kuchni.
• Dopuszczono w mieszkaniu jednopokojowym kuchnię w formie aneksu kuchennego, połączonego z pokojem, pod warunkiem zastosowania co najmniej wentylacji grawitacyjnej i kuchni elektrycznej. Fakt ten wynika z zapotrzebowania na takie rozwiązania. Dotychczas kuchnia w kawalerce w postaci wnęki była dopuszczona jedynie jako część przedpokoju.
• Określono minimalną powierzchnię użytkową mieszkania równą 25m². Zmieniono zapis aby uregulować min. powierzchnię użytkową mieszkania, a nie określać minimalnych szerokości i powierzchni pomieszczeń w mieszkaniu. Rozporządzenie powinno określać parametry podstawowe, które zapewnią bezpieczeństwo konstrukcji i użytkowania. W ocenie MIB projektanci, którzy posiadają niezbędne wykształcenie i odpowiednią praktykę zawodową, powinni mieć większą swobodę w projektowaniu, dostosowaną do potrzeb rynkowych, biorąc za przyjęte rozwiązania pełną odpowiedzialność.
• Doprecyzowano odległość między stanowiskiem postojowym, a ścianą lub słupem jako odległość między dłuższą krawędzią stanowiska a ścianą lub słupem. Dotychczasowe stwierdzenie między „bokiem samochodu” budziło wątpliwości interpretacyjne, gdyż samochody mają różne wymiary, ponadto nie wiadome było, czy bok odnosi się do samochodu, czy dłuższej krawędzi stanowiska. Z tego też względu zmniejszono tę odległość z 0,5 m do 0,3 m w przypadku ściany, a w przypadku słupa – do 0,1 m (pod warunkiem, że słup będzie tak usytuowany, że możliwe będzie swobodne otwarcie drzwi). Ponadto zwiększono szerokość miejsca postojowego dla samochodu osobowego z 2,3 m do 2,5 m, ze względu na dużą ilość samochodów o większej szerokości. Dodatkowo określono szerokość drogi manewrowej – 5m.
• Zdefiniowano granicę lasu jako granicę (czyli kontur) gruntu leśnego (Ls a nie Lz, Lzr) określonego na mapie ewidencyjnej bądź terenu przeznaczonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego jako leśny.
• Dla ułatwienia przeprowadzania inwestycji dodano zapis umożliwiający w określonych przypadkach zmniejszenie wymagań dotyczących odległości od granicy lasu, dla budynków określonych w § 213, bez pomieszczeń zagrożonych wybuchem, uzależniając wymagane odległości od tego czy granica lasu znajduje się na działce na której będą prowadzone roboty budowlane, czy na działce sąsiedniej.
• Wprowadzono jednoznaczny zapis ograniczający – ze względów bezpieczeństwa – możliwość wykonywania wielokondygnacyjnego garażu podziemnego bez ochrony strefy pożarowej stałym samoczynnym urządzeniem gaśniczym wodnym.
• Doprecyzowano, że obowiązek zapewnienia dwóch wyjść ewakuacyjnych należy odnosić do powierzchni strefy pożarowej garażu, a nie jak dotychczas do powierzchni całkowitej garażu.
• Doprecyzowano wymagania dotyczące klatek schodowych służących ewakuacji.

Podstawa prawna:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I BUDOWNICTWA z dnia 14 listopada 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 239/2017, poz. 2285).

OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU z dnia 17 lipca 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 182/2015, poz. 1422).

OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 8 września 2015 r. o sprostowaniu błędów (Dz. U. Nr 184/2015, poz. 1442).

USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Nr 130/2017, poz. 1332, z późn. zm.).

Niektóre definicje ustawy:

Zabudowa śródmiejska – należy przez to rozumieć zgrupowanie intensywnej zabudowy na obszarze śródmieścia, określonej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku planu miejscowego w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Działka budowlana – należy przez to rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z rozporządzenia, odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego.

Kondygnacja – należy przez to rozumieć poziomą część budynku, zawartą pomiędzy powierzchnią posadzki na stropie lub najwyżej położonej warstwy podłogowej na gruncie a powierzchnią posadzki na stropie lub warstwy osłaniającej izolację cieplną stropu, znajdującego się nad tą częścią budynku, przy czym za kondygnację uważa się także poddasze z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziomą część budynku stanowiącą przestrzeń na urządzenia techniczne, mającą średnią wysokość w świetle większą niż 2 m; za kondygnację nie uznaje się nadbudówek ponad dachem, takich jak maszynownia dźwigu, centrala wentylacyjna, centrala klimatyzacyjna, obudowa wyjścia z klatki schodowej, kotłownia lub inne pomieszczenia techniczne.

Kondygnacja podziemna – należy przez to rozumieć kondygnację zagłębioną poniżej poziomu przylegającego do niej terenu co najmniej w połowie jej wysokości w świetle, a także każdą usytuowaną pod nią kondygnację.

Teren biologicznie czynny – należy przez to rozumieć teren o nawierzchni urządzonej w sposób zapewniający naturalną wegetację roślin i retencję wód opadowych, a także 50% powierzchni tarasów i stropodachów z taką nawierzchnią oraz innych powierzchni zapewniających naturalną wegetację roślin, o powierzchni nie mniejszej niż 10 m², oraz wodę powierzchniową na tym terenie.

Parking – należy przez to rozumieć wydzieloną powierzchnię terenu przeznaczoną do postoju i parkowania samochodów, składającą się ze stanowisk postojowych oraz dojazdów łączących te stanowiska, jeżeli takie dojazdy występują.

Aneks kuchenny – należy przez to rozumieć część pomieszczenia mieszkalnego służącą do przygotowywania posiłków.